Η ομάδα βαμβακοπαραγωγών της Cotton Farsala έκανε την αρχή με τον γαλλικό κολοσσό, αλλά χρειάστηκαν πολλά για να επιτευχθεί το τελικό προϊόν – Στόχος, πλέον, είναι η σταθερότητα στη συνεργασία αυτήν
Από την εφημερίδα ‘Ελληνας Αγρότης που κυκλοφορεί
ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΤΡΙΜΜΗ
trimmis.chrys@gmail.com
Ηταν το 2024, όταν έγινε γνωστό ότι ο γαλλικός οίκος μόδας Louis Vuitton θα προμηθευτεί βαμβάκι από την περιοχή των Φαρσάλων Λάρισας, με τις συζητήσεις να βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι παραγωγοί της επαρχίας Φαρσάλων πάλεψαν για να πετύχουν το τελικό προϊόν, και αυτό σύντομα θα μεταφερθεί στα κλωστήρια του ομίλου!
Ο συνεταιρισμός Cotton Farsala και οι εκπρόσωποί του αποφεύγουν να αναφερθούν στο όνομα του ομίλου. Ωστόσο, αυτός ο οίκος ασχολήθηκε με την παραγωγή των μελών του, έλαβε δείγματα και αποφάσισε τη συνεργασία. Αλλά, όπως τονίζει και ο γραμματέας του συνεταιρισμού Απόστολος Παπακωνσταντίνου, ο οίκος δεν αντιμετωπίζει τις συνεργασίες επιφανειακά και στιγμιαία.
«Το πιο σημαντικό που ρωτάνε είναι αν θα είμαστε διαθέσιμοι και τα επόμενα έτη. Τους ενδιαφέρει η σταθερότητα. Πάνω σε αυτήν αναπτύσσουν γραμμή παραγωγής και δεν θέλουν να αλλάζουν υλικό, αλλά ζητούν το καλύτερο, το πιστοποιημένο. Εχουν 26 προαπαιτούμενα, κάτι που είναι πολύ δύσκολο, συμπεριλαμβάνοντας την τυποποίηση και την αυστηρότητα στην επιλογή του πρωτοκόλλου. Εχουμε ένα πολύ δύσκολο και με πολλές ιδιαιτερότητες πρωτόκολλο καλλιέργειας, αλλά το τελικό προϊόν πιστοποιείται από ευρωπαϊκούς φορείς» αναφέρει στον «Ε.Α.» ο γραμματέας του Cotton Farsala, που δραστηριοποιείται από το 2018 με ομάδα βαμβακοπαραγωγών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο στόχος και η συμφωνία επιτεύχθηκαν έπειτα από μεγάλο κόπο, κάνοντας τα μέλη του συνεταιρισμού μόνα τους την εκκόκκιση και πουλώντας το προϊόν στον μεγάλο γαλλικό οίκο μόδας. «Ο συγκεκριμένος οίκος ενδιαφέρθηκε, δειγμάτισε προϊόν. Ολοι αυτοί οι οίκοι δεν αντιμετωπίζουν τα πράγματα επιφανειακά και στιγμιαία, μόνο για μία φορά» επαναλαμβάνει ο κ. Παπακωνσταντίνου, σημειώνοντας ότι η εικόνα του ελληνικού βαμβακιού όλα τα χρόνια είναι εντελώς αντίθετη.
«Σου ζητάνε πολλά πράγματα, που δεν τα είχαμε ως χώρα στο βαμβάκι. Εδώ το έχουμε χύδην. Καθένας έκανε ό,τι ήθελε και το προϊόν πουλιόταν σε χώρες όπως η Τουρκία όχι για τη σπουδαιότητα της ποιότητάς του. Εμείς το καταφέραμε ύστερα από πολλά χρόνια, με κόπο και πολλούς αγώνες. Θα είναι μεγάλο προνόμιο για εμάς όταν ο τελικός χρήστης δει τη συνολική σοδειά. Θα είναι πολύ διαφορετικό όταν λάβει τη συνολική ποσότητα και μπει στα κλωστήριά του και την επεξεργαστεί. Αυτό θα μας φέρει πιο κοντά στην πολυπόθητη αγορά αυστηρών κριτών» περιγράφει.
Οι επιπτώσεις του «Daniel» και του έντονου καύσωνα
Ο εκπρόσωπος του Cotton Farsala, πάντως, επισημαίνει ότι, αν οι παραγωγοί δεν στοχεύσουν σε μεγάλες αγορές, θα αναγκαστούν να αφήσουν το βαμβάκι, τη στιγμή που οι ζημιές είναι διαδοχικές τα τελευταία χρόνια.
«Δεν ξέρω αν έχουν την υπομονή και την επιμονή να περιμένουν τέτοιες συνεργασίες. Με τις ζημιές του Daniel δεν είχαμε καθόλου παραγωγή. Μετά είχαμε έντονο καύσωνα πέρυσι, καθώς και ρόδινο και πράσινο σκουλήκι, που ψεκάζαμε ανά τρεις ημέρες, και πάλι δεν είχαμε αποτέλεσμα!» σημειώνει, με την παραγωγή πέρυσι να φτάνει μόλις τα 100-150 κιλά/στρέμμα.
«Παλαιολιθικός ο κανονισμός του ΕΛΓΑ»
Συγχρόνως, σημειώνει ότι δεν δόθηκαν πέρυσι αποζημιώσεις, αφού δεν κάλυπτε τίποτα ο ΕΛΓΑ, χαρακτηρίζοντας τον κανονισμό του οργανισμού παλαιολιθικό. «Τώρα κάνουμε μια προσπάθεια μέσω του Μέτρου 23 της Ε.Ε. για να δοθεί στήριξη λόγω χαμηλής παραγωγής πέρυσι. Οταν όμως το μπάτζετ είναι πολύ μικρό δημιουργούνται εσωτερικά προβλήματα και ανισότητες στον αγροτικό κόσμο. Σίγουρα δεν δίνεται οριστική λύση στο πρόβλημα» αναφέρει μεταξύ άλλων ο κ. Παπακωνσταντίνου.
Η οργάνωση φέρνει θετικά αποτελέσματα
Οπως επισημαίνει και o συνεταιρισμός Cotton Farsala στην ιστοσελίδα του, oι δράσεις της οργάνωσης επεκτείνονται σε όλο το φάσμα της βαμβακοκαλλιέργειας και έχουν κύριο στόχο τη συνεχή βελτίωση του καθαρού οικονομικού αποτελέσματος των μελών, μέσω της επιστημονικής και χρηματοοικονομικής στήριξής τους, της μείωσης του κόστους παραγωγής, της διασφάλισης των παραδόσεων και των πληρωμών, της προαγωγής της γεωργικής έρευνας και εφαρμογής ολοκληρωμένων συστημάτων ποιότητας, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο καλλιεργητή.
«Πρόκειται για την πρώτη επίσημη οργάνωση βαμβακοπαραγωγών στη χώρα από το 2017 με απόφαση της ΔΑΟΚ Λάρισας. Η ανάγκη προέκυψε γιατί ζούμε έντονα το τραγικό φαινόμενο της εγκατάλειψης της κύριας εκτακτικής αροτραίας καλλιέργειας, του βαμβακιού. Το βιώνουμε αυτό πάρα πολύ έντονα και με άσχημο τρόπο, και θέλουμε να κάνουμε κάτι για να διαφοροποιήσουμε αυτή την καλλιέργεια. Εχουμε συνέχεια καταστροφές και ζημιές από φυσικά φαινόμενα, και πέρυσι και πρόπερσι, και έχουμε πολύ χαμηλές, εξευτελιστικές τιμές. Αυτός ο συνδυασμός είναι καταστροφικός, αλλά το χειρότερο είναι η απογοήτευση που βλέπουμε στους αγρότες, οι οποίοι δεν έχουν πλέον διάθεση να καλλιεργούν όχι μόνο βαμβάκι, αλλά όλα τα προϊόντα» σημειώνει ο γραμματέας του Cotton Farsala.
Τι πέτυχε, λοιπόν, η σύσταση της ομάδας; «Είχαμε πάρα πολλά και μεγάλα αποτελέσματα. Η οργάνωση των παραγωγών είναι πολύπλευρα χρήσιμη. Καταρχάς, σημαντική είναι η μείωση του κόστους παραγωγής. Εχει πολλά ευεργετήματα μέσω μέτρων, π.χ. μείωση φόρου εισοδήματος και συμμετοχή σε αναπτυξιακά προγράμματα. Σημαντική είναι επίσης η διαδικασία εκμάθησης στους σύγχρονους τρόπους καλλιέργειας, που αποφέρουν μεγάλο όφελος στη μείωση του κόστους παραγωγής. Η εκπαίδευση σε ομάδα παραγωγών γίνεται πολύ πιο εύκολα, οργανωμένα και συντεταγμένα» σημειώνει ο κ. Παπακωνσταντίνου.
«Διαψεύδονται τα φερέφωνα»
Βέβαια, τα τελευταία χρόνια οι φωνές εναντίον του βαμβακιού ακούγονται αρκετά, κατηγορώντας την καλλιέργεια ως υδροβόρα, με τον κ. Παπακωνσταντίνου να κάνει λόγο για «φερέφωνα» που έχουν άλλους στόχους.
«Διαψεύδονται από τη μελέτη του δρος Μοχάμεντ Νταράουσε, που έχει αποδείξει στα φερέφωνα της Αχαρνών, που επίτηδες τα κάνουν αυτά, ότι το βαμβάκι δεν είναι απαιτητικό σε νερό, αλλά άλλες καλλιέργειες, που δεν τους συμφέρει να τις αναφέρουν. Το βαμβάκι έχει πολύ μικρή ανάγκη σε νερό» σημειώνει ο κ. Παπακωνσταντίνου. Μάλιστα, η Cotton Farsala με τον δρα Νταράουσε προχωρά σε καινούργιες μεθόδους καλλιέργειας, με ελεγχόμενη άρδευση σε πειραματικούς αγρούς, δίπλα σε συμβατικούς που ακολουθούν τον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας. «Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι αγρότες δεν ξέρουν πότε να ποτίσουν, κάτι που δίνει τροφή στα φερέφωνα αυτά που στοχοποιούν το βαμβάκι. Σκοπεύουμε μάλιστα στο τέλος της χρονιάς να παρουσιάσουμε και τα αποτελέσματα της έρευνας. Το βαμβάκι είναι ένα από τα λιγότερο υδροβόρα φυτά καλλιέργειας. Υπάρχουν και άλλες πολλές έρευνες που δείχνουν ότι δεν είναι καθόλου υδροβόρο. Απλά το χαρακτηρίσανε ως τέτοιο για άλλους λόγους» σημειώνει καταληκτικά ο κ. Παπακωνσταντίνου.
Μέλη, στρέμματα και ομάδες
Ο συνεταιρισμός Cotton Farsala αριθμεί αυτή τη στιγμή περίπου 180 με 190 μέλη. Τα περισσότερα προέρχονται από την περιοχή της επαρχίας Φαρσάλων, αλλά και από όμορες περιοχές, από τις Περιφερειακές Ενότητες Καρδίτσας και Φθιώτιδας. Αυτή τη στιγμή, ο συνεταιρισμός διαχειρίζεται έκταση περίπου 10.000 στρεμμάτων για την καλλιέργεια βάμβακος, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια έχουν συσταθεί τόσο ομάδα δημητριακών όσο και ομάδα ντομάτας, με θετικά αποτελέσματα.
Διαφορετικά προϊόντα
Ο κ. Παπακωνσταντίνου επισημαίνει πάντως ότι ντομάτα και δημητριακά είναι άλλης φιλοσοφίας, διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά και από το βαμβάκι. «Θέτουμε όμως κανόνες και σ’ αυτά, σύμφωνα με την ποιότητα που θέλει η αγορά. Στα δημητριακά μπορείς να κάνεις μια win win συνεργασία, μια και ένας μεγάλος τελικός χρήστης έχει την καθετοποίηση για την επεξεργασία. Αυτό δεν ισχύει για την ντομάτα, που χρειάζεται συνεργασία με τη βιομηχανία» σημειώνει.
Από τη μια «πράσινη» ΚΑΠ και από την άλλη… Mercosur!
Δεν είναι μόνο η κυβερνητική πολιτική που βάζει εμπόδια και δεν δίνει λύσεις σε καίρια προβλήματα, όπως αναφέρει ο κ. Παπακωνσταντίνου, αλλά και η ευρωπαϊκή, με τους λήπτες αποφάσεων να φάσκουν και να αντιφάσκουν!
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η «πράσινη» ΚΑΠ, που, σύμφωνα με τον ίδιο, κόβει συνέχεια δραστικές ουσίες φυτοφαρμάκων, τη στιγμή που δεν υπάρχουν ακόμα εναλλακτικές λύσεις! «Ακόμα και οι βιομηχανίες παραγωγής φυτοφαρμάκων ζητούν χρονικό περιθώριο για να εξελίξουν την έρευνα και να παραγάγουν εναλλακτικές ουσίες» σημειώνει ο κ. Παπακωνσταντίνου. Αλλά δεν μένει μόνο εκεί, αφού, απέναντι στους περιορισμούς της Ε.Ε. και της «πράσινης» ΚΑΠ, η ίδια η Ενωση έρχεται να κατακλύσει την ευρωπαϊκή αγορά με προϊόντα που δεν πληρούν κανένα κριτήριο!
«Εχουμε λοιπόν συμφωνίες, όπως αυτή της Mercosur με τις χώρες της Νότιας Αμερικής. Εκεί, όλα τα προϊόντα που παράγονται είναι γενετικά τροποποιημένα, και ετοιμάζονται για αθρόες εισαγωγές! Εμάς μας βάζουν περιορισμούς και προχωράμε. Αλλά ας κρατήσουν μια σταθερή τακτική και ας προωθήσουν τα προϊόντα που πρέπει, και όχι να φέρνουν προϊόντα από τρίτες χώρες που δεν πληρούν τα κριτήρια αυτά, όπως της Νότιας Αμερικής και η Ουκρανία» καταλήγει.
