Η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για το Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων τα γεωγραφικά όρια του οποίου επεκτείνονται περιλαμβάνοντας κι άλλες περιοχές όπως την Κοιλάδα του Αχελώου έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τους Κυνηγετικούς Συλλόγους και την Κυνηγετική Ομοσπονδία Ηπείρου λόγω των αυστηρών περιορισμών που θέτει.
Περιορισμοί που ισούνται ουσιαστικά με την απαγόρευση του κυνηγιού πλην εκείνου που θα σχετίζεται με την διαχείριση πληθυσμών άγριας πανίδας.
Σημείο που προκαλεί σοβαρούς προβληματισμούς είναι το γεγονός ότι οι επιστήμονες προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ της προστασίας του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης έργων ΑΠΕ.
Έτσι δεν βάζουν απαγορευτικό, ούτε καν για αιολικά και ανεμογεννήτριες ενώ μάλλον παραβλέπουν τον μεγάλο αριθμό υδροηλεκτρικών που είναι αδειοδοτημένα στην ζώνη αυτή.
Έτσι καταθέτουν διάφορες προτάσεις για να διασκεδάσουν ουσιαστικά τις εντυπώσεις καθώς αφήνουν ελεύθερο πεδίο δράσης σε κάθε είδους ΑΠΕ!!
Σύμφωνα με τη μελέτη, προτείνεται η εγκατάσταση προηγμένων συστημάτων στα αιολικά πάρκα, όπως κάμερες και αισθητήρες που εντοπίζουν την κίνηση πουλιών κοντά σε ανεμογεννήτριες. Όταν διαπιστώνεται πιθανότητα σύγκρουσης, είτε ενεργοποιείται ένας ηχητικός μηχανισμός που απομακρύνει τα πουλιά είτε σταματά προσωρινά η λειτουργία της ανεμογεννήτριας.
Επιπλέον, προτείνονται πιο απλά μέτρα, όπως το βάψιμο ενός πτερυγίου της ανεμογεννήτριας σε μαύρο χρώμα, κάτι που φαίνεται να αποτρέπει τις συγκρούσεις. Σημαντική είναι και η πρόβλεψη για την άμεση απομάκρυνση νεκρών ζώων από τις περιοχές, ώστε να μη γίνονται πόλος έλξης για αρπακτικά και πτωματοφάγα πτηνά.
Μόνιμη παρακολούθηση για διαρκή βελτίωση
Η μελέτη τονίζει ότι κάθε αιολικό έργο πρέπει να συνοδεύεται από ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Παρακολούθησης, το οποίο θα μελετά τις επιπτώσεις στη φύση σε όλη τη διάρκεια ζωής του έργου. Ιδιαίτερη παρακολούθηση προβλέπεται για τα πρώτα τρία χρόνια λειτουργίας ενός πάρκου, με καταγραφή των νεκρών πουλιών αλλά και παρατήρηση της μεταναστευτικής κίνησης των πτηνών.
Η παρακολούθηση αυτή μπορεί να συνδυάζει σύγχρονες τεχνολογίες (κάμερες, αισθητήρες) με παραδοσιακές μεθόδους πεδίου, ώστε να συγκεντρώνεται πολύτιμη γνώση που θα επιτρέπει τη συνεχή βελτίωση των μέτρων προστασίας.
Αυστηροί κανόνες για νέα έργα ΑΠΕ
Για κάθε νέο έργο ΑΠΕ, η αδειοδότηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη «φέρουσα ικανότητα» της περιοχής, δηλαδή το πόσα έργα μπορεί να «σηκώσει» το οικοσύστημα χωρίς να υποβαθμιστεί. Οι μελέτες και τα στοιχεία που συλλέγονται πρέπει να είναι δημόσια, ώστε να υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία.
Στην περίπτωση των μικρών υδροηλεκτρικών έργων (ΜΥΗΕ), προτείνεται η αυστηρή τήρηση της οικολογικής παροχής των ποταμών —δηλαδή της ποσότητας νερού που πρέπει να παραμένει στο φυσικό ρέμα για να επιβιώσει το οικοσύστημα. Αυτή η ποσότητα δεν θα υπολογίζεται μόνο με τεχνικά αλλά και με οικολογικά κριτήρια, και θα χρησιμοποιούνται διεθνώς αποδεκτές μεθοδολογίες όπως οι Ecoflow, PHABSIM και CASiMiR.
Επιπλέον, τα έργα θα πρέπει να προβλέπουν τεχνικές λύσεις ώστε τα ψάρια να μπορούν να κινούνται ελεύθερα στα ποτάμια —προϋπόθεση απαραίτητη για τη διατήρηση της ιχθυοπανίδας.
Φωτοβολταϊκά: «Ήπιες» εγκαταστάσεις;
Αν και τα φωτοβολταϊκά συστήματα (Φ/Β) θεωρούνται μια από τις πιο ήπιες μορφές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για τα Τζουμέρκα δεν τα αφήνει εκτός ελέγχου. Όπως επισημαίνει, ακόμα και αυτές οι εγκαταστάσεις μπορούν να έχουν επιπτώσεις στην άγρια πανίδα, κυρίως σε πτηνά και νυχτερίδες, τα οποία ενδέχεται να προσκρούουν στις ανακλαστικές ή μεταλλικές επιφάνειες των πάνελ.
Για τον λόγο αυτό, η μελέτη προτείνει την παρακολούθηση και τεκμηρίωση τέτοιων περιστατικών μέσω ενός οργανωμένου σχεδίου παρακολούθησης, ώστε να εντοπίζονται πιθανές συγκρούσεις και να προσαρμόζονται οι πρακτικές εγκατάστασης ή λειτουργίας.
Τέλος, για όλα τα έργα, προβλέπεται ότι πρέπει να αξιοποιούνται υπάρχοντες δρόμοι και υποδομές και να αποφεύγεται οποιαδήποτε νέα κατασκευή που μπορεί να επιβαρύνει το περιβάλλον, όπως εκτεταμένες αποψιλώσεις ή παρεμβάσεις στην κοίτη ποταμών και σε ευαίσθητους γεωλογικούς σχηματισμούς.
Το πρώτο ζητούμενο σε ένα χρονικό διάστημα που στην Ήπειρο καταγράφεται ένα πραγματικό «τσουνάμι» από έργα ΑΠΕ θα ήταν να τεθούν κανόνες ή καθολικές απαγορεύσεις σε προστατευόμενες περιοχές.
Αυτό θα ανέμενε ο καθένας από ένα τέτοιο εγχείρημα και από την στιγμή που δεν συμβαίνει τα ερωτήματα που προκαλούνται είναι μεγαλύτερα και σοβαρότερα από τις ρυθμίσεις για το κυνήγι.
ΠΗΓΗ: epiruspost.gr