Καταναλώνουμε περισσότερα αγροτικά προϊόντα από όσα παράγουμε.. Και η κατάσταση χρόνο με τον χρόνο χειροτερεύει. Όχι μόνο στην Ήπειρο αλλά σε ολόκληρη την χώρα.
Στην Ήπειρο το 31% της γεωργικής γης δεν καλλιεργείται και το ποσοστό είναι από τα υψηλότερα στην χώρα.
Το στοιχείο αυτό όπως και τις τεράστιες προκλήσεις που δημιουργούνται έδωσε ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Σπύρος Κίντζιος, σε ημερίδα για τον πρωτογενή τομέα που έγινε στα Ιωάννινα.
Ο ρόλος της ιδιωτικής γεωργίας στην Ελλάδα και την Ήπειρο
Παρά τη σημαντική μείωση της συμμετοχής της πρωτογενούς παραγωγής στο ελληνικό ΑΕΠ, η γεωργία παραμένει ένας από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας, απασχολώντας το 75% των εργαζομένων στον αγροτικό τομέα και υποστηρίζοντας πάνω από 600.000 οικογένειες.
Στην Ήπειρο, όπου η αγροτική δραστηριότητα αποτελεί παραδοσιακά σημαντικό κομμάτι της τοπικής οικονομίας, η γεωργία συνεχίζει να παίζει ζωτικό ρόλο, παρά τις δυσκολίες.
Προβλήματα που απειλούν την αγροτική παραγωγή
Ο κ. Κίντζιος αναφέρθηκε σε κρίσιμα ζητήματα που περιορίζουν την ανάπτυξη της γεωργίας: το αυξημένο κόστος παραγωγής, το χαμηλό εισόδημα των παραγωγών, η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, καθώς και η έλλειψη σύγχρονων υποδομών και κατάρτισης για τους νέους. Η κατάσταση αυτή οδηγεί πολλούς αγρότες στην εγκατάλειψη της δραστηριότητας, με αρνητικές συνέπειες για την τοπική παραγωγή.
Στην Ήπειρο παρατηρείται σημαντική μείωση της γεωργικής γης, που φτάνει έως και το 31%, γεγονός που επιτείνει την ανάγκη για αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό της παραγωγής στην περιοχή. Η τάση είναι πλέον να στρέφονται οι παραγωγοί σε καλλιέργειες υψηλής τεχνολογίας και κεφαλαίου, όπως οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες και η κτηνοτροφία, ενώ υποχωρούν παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως τα αμπέλια.
Ευρωπαϊκές προκλήσεις και τοπικές ευκαιρίες
Η συζήτηση επεκτάθηκε και στις πιέσεις που προέρχονται από την ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική, με πιθανή μείωση των επιδοτήσεων και των μέτρων στήριξης, που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αγροτική δραστηριότητα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα σε περιοχές με δυσκολίες όπως η Ήπειρος. Παράλληλα, η αύξηση των εισαγωγών τροφίμων και ο ανταγωνισμός από φτηνά προϊόντα από χώρες της Νότιας Αμερικής και της Ασίας αποτελούν σημαντικό πλήγμα για τους τοπικούς παραγωγούς.
Η ανάγκη για ενίσχυση της μεταποίησης και της τοπικότητας
Μια από τις βασικές προτάσεις που υπογράμμισε ο Πρύτανης ήταν η ενίσχυση της τοπικής μεταποίησης, ώστε να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία των προϊόντων της Ηπείρου και να ενισχυθεί η σύνδεσή τους με την αλυσίδα διατροφής και τον τουρισμό. Η προώθηση της τοπικότητας αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Κίντζιο, κλειδί για την ανάπτυξη, καθώς η Ήπειρος διαθέτει μοναδικά προϊόντα και παραδόσεις που μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη αναγνώριση και ζήτηση.
Επιπλέον, τονίστηκε η αναγκαιότητα ανάπτυξης του συνεταιριστικού κινήματος στην περιοχή, που παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα (λιγότερο από 8% συμμετοχή), σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που φτάνει το 48%. Η συνεργασία μεταξύ παραγωγών μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την καλύτερη πρόσβαση σε αγορές.
Ο ρόλος της επιστήμης και της καινοτομίας
Η επιστημονική κοινότητα και τα γεωπονικά πανεπιστήμια, όπως το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην υποστήριξη της αγροτικής ανάπτυξης μέσω έρευνας, τεχνολογίας και κατάρτισης. Η εφαρμογή καινοτομιών και νέων τεχνολογιών μπορεί να βελτιώσει την παραγωγικότητα, την ποιότητα και την ανθεκτικότητα των τοπικών προϊόντων.
Προστασία και προβολή των τοπικών προϊόντων
Τέλος, αναφέρθηκε η ανάγκη για αυστηρότερα πρότυπα ποιότητας και πιστοποίησης των τοπικών προϊόντων της Ηπείρου, προκειμένου να ενισχυθεί η αναγνωρισιμότητά τους στην ελληνική και διεθνή αγορά. Μέτρα που ενισχύουν την εμπορικότητα, την ανταγωνιστικότητα αλλά και τη βιωσιμότητα, είναι απαραίτητα για την ανάδειξη της τοπικής αγροτικής παραγωγής.
Βασίλης Γοργόλης, Αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου:
Ο κ. Γοργόλης υπογράμμισε τη διαχρονική στήριξη της Περιφέρειας στον πρωτογενή τομέα, επισημαίνοντας όμως ότι παραμένουν σοβαρά προβλήματα υποδομών. «Υπάρχουν ακόμη αγροτικές μονάδες που δεν έχουν ρεύμα και κάνουμε προσπάθειες να τις ηλεκτροδοτήσουμε», ανέφερε. Τόνισε επίσης ότι το κόστος παραγωγής, και ιδιαίτερα το ενεργειακό κόστος, αποτελεί μεγάλο βάρος για τους παραγωγούς, ενώ οι επιδοτήσεις παραμένουν χαμηλές, δυσχεραίνοντας τη βιωσιμότητα των αγροτικών δραστηριοτήτων.
Γιάννης Στέφος, επικεφαλής παράταξης «Κοινό των Ηπειρωτών»:
Ο κ. Στέφος τόνισε την επιδεινούμενη δημογραφική εικόνα της Ηπείρου, με τον πληθυσμό να συρρικνώνεται και να γηράσκει, γεγονός που επιβαρύνει τον πρωτογενή τομέα. «Η Ήπειρος στέκεται ακόμη όρθια χάρη στην Πίνδο, αλλά πρέπει να κινητοποιηθούν δυνάμεις για την ενίσχυση των παραγωγικών ομάδων και των συνεταιρισμών», σημείωσε, προτείνοντας τη διοργάνωση ειδικής καμπάνιας υποστήριξης προς αυτή την κατεύθυνση.
Άρης Κασσής, Αντιδήμαρχος
Με έντονα λόγια περιέγραψε την κατάσταση ως αδιέξοδο, επισημαίνοντας ότι η κρίση στον πρωτογενή τομέα της Ηπείρου χειροτερεύει συνεχώς. Ωστόσο, εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία, λέγοντας πως «υπάρχουν λύσεις, αν και η κατάσταση είναι δύσκολη».
Απόστολος Τουραλιάς, Πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας
Ο κ. Τουραλιάς επεσήμανε την ανάγκη ειλικρινούς διαλόγου μεταξύ των παραγωγών για τα κοινά προβλήματα, υπογραμμίζοντας ότι η περιοχή κινδυνεύει να μετατραπεί σε «μονοκαλλιέργεια τουρισμού». Κριτικά ακούστηκε για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που όπως υποστήριξε, επιτρέπει την αύξηση των εισαγωγών σε βάρος των τοπικών προϊόντων, χωρίς να εφαρμόζει αντίστοιχα μέτρα προστασίας των εγχώριων παραγωγών.
Σάββας Δημητριάδης:
Ο κ. Δημητριάδης χαρακτήρισε την ημερίδα «σημαντική», αναδεικνύοντας τον ρόλο των ερευνητών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου. Υπογράμμισε τη συμβολή της επιστημονικής κοινότητας στην αγροτική ανάκαμψη της Ηπείρου μέσω της έρευνας, της τεχνολογίας και της υποστήριξης των παραγωγών.
ΠΗΓΗ: epiruspost.gr