«Το καλής ποιότητας βρίσκεται στο χώρο του φαρμακείου γιατί έχει σπουδαία θεραπευτικά χαρακτηριστικά», λέι ο Δρ. Προκόπης Μαγιάτης, Αναπληρωτής καθηγητής στην Φαρμακευτική στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΤΟΥ ΣΑΚΗ ΤΡΕΧΑ
Μιλώντας στο 11ο Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς Καλαμάτας ο Δρ. Προκόπης Μαγιάτης επισήμανε ότι οι καταναλωτές θεωρούν φυσικό το μουρουνέλαιο (ιχθυέλαιο), που είναι ένα έλαιο το οποίο παράγεται από το συκώτι του μουρουνιού, που είναι ένα ψάρι που εντοπίζεται στο Βόρειο Ατλαντικό, να βρίσκεται στα φαρμακεία. Όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με το ελαιόλαδο.
Το ελαιόλαδο όμως – σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ΕΕ – βρίσκεται στην ίδια κατηγορία με το μουρουνέλαιο. Η διαφορά είναι ότι το ετήσιο διαφημιστικό κόστος για το ιχθυέλαιο και τα Ω3 ανέρχεται σε 1 δις δολάρια.
Ποιο το διαφημιστικό κόστος για το ελαιόλαδο με υψηλές φαινόλες που βρίσκεται ακριβώς στο ίδιο πίνακα με τους ισχυρισμούς υγείας που έχει και το ιχθυέλαιο; Μηδέν. Δεν πρόκειται να έχετε ακούσει ούτε μία διαφήμιση ότι το ελαιόλαδο κάνει καλό στην υγεία.
Γιατί φερόμαστε έτσι στο ελαιόλαδο; Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να προβάλλουμε αυτό το μοναδικό προϊόν;
Το 2012 μιλήσα για πρώτη φορά για ελαιοκανθάλη και πολυφαινόλες στο ελαιόλαδο και φτάσαμε στο 2025 να βρίσκουμε ελαιόλαδα σε ακριβές συσκευασίες και στο μέλλον να μιλάμε για φαρμακευτικές μορφές ελαιολάδου.
Από το 2012 υποστηρίζω ότι το ελαιόλαδο δεν είναι ένα απλό τρόφιμο. Έχει μοναδικά συστατικά που δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο προϊόν πάνω στον πλανήτη. Είναι μοναδική πηγή φαινολών (ελαιασίνη, ελαιοκανθάλη κ.α.). Μόνο στο ελαιόλαδο υπάρχουν και όταν το τρώμε αυτές οι ουσίες μπαίνουν καθημερινά μέσα στον οργανισμό μας και μας παρέχουν τεράστια οφέλη. Αυτό το έλεγαν οι προγονοί μας πριν πάνω από 2.000 χρόνια. Το καλυτερο λάδι για την υγεία είναι αυτό που παράγεται από τις άγουρες ελιές έλεγε ο Διοσκουρίδης. Και έρχεται σήμερα η επιστήμη και μετά από αναλύσεις που έκανε λέει ότι μέσα στο ελαιόλαδο υπάρχει η ουσία ελαιοκανθάλη, η οποία προκαλεί το «κάψιμο» στο λαιμό, που περιέχει τόσο πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Πριέχει δράσεις για την καταπολέμιση του καρκίνου. για την μακροζωία και για την υγιή γήρανση. Δεν υπάρχει κάτι καλύτερο από το να μπορείς μέσα από τη διατροφή σου να μπορέσεις να γεράσεις υγιής. Και είναο τόσο απλό να το πούμε ότι το ελαιόλαδο που περιέχει αυτές τις ουσίες είναι μια ασπίδα προστασίας για την υγιή γήρανση. Το ίδιο μοναδική είναι η ελαιασίνη που και αυτή περιέχεται στο ελαιόλαδο, που είναι αντιοξειδωτική ουσία και αυτή σχετίζεται με την προστασία από τις φλεγμονές και τον καρκίνο.
Όλες αυτές οι μελέτες έγιναν από το 2012 και μετά. Από τότε που θεσπίστηκε ο Ευρωπαϊκός Ισχυρισμός Υγείας. Μπορεί ένα ελαιόλαδο με πολλές φαινόλες να έχει στην ετικέτα ισχυρισμό υγείας μόνο που δεν είναι εύκολα κατανοητός από τον καταναλωτή. Μιλά για προστασία στα λιπίδια του αίματος από το οξειδωτικό στρες, ενώ αντίστοιχα ο ισχυρισμός υγείας για το μουρουνέλαιο αναγράφει ότι βοηθάει στην λειτουργία του εγκεφάλου, βοηθάει στην όραση, βοηθάει στην λειτουργία της καρδιάς. Βλέπετε ποσό απλά και κατανοητά είναι τα πράγματα για το μουρουνέλαιο. Για το ελαιόλαδο δύσκολα να τα καταλάβει ο καταναλωτής. Τι είναι αυτά τα λιπίδια; Είναι η κακή χοληστερίνη η οποία όταν οξειδώνεται βουλώνει τα αγγεία του αίματος. Όταν τρως ελαιόλαδο με πολλές φαινόλες δεν βουλώνουν τα αγγεία.
Η ερευνητική μας ομάδα στο Πανεπιστήμιο έχει πιστοποιήσει πάνω από 11.000 δείγματα ελαιολάδου για το πόσες φαινόλες διαθέτουν. Έχουμε πιστοποιήσει περίπου 2.000 ελαιοπαραγωγούς τα ελαιόλαδά τους. Αν αυτό το έργο διαφημιζόταν φανταστείτε πόσο θα είχε αυξηθεί η κατανάλωση του ελαιολάδου. Και δεν είναι μόνο ο ισχυρισμός υγείας που έχει χαρακτηρίσει η Κομισιόν για την προστασία των λιπιδίων του αίματος. Είναι και όλες οι μελέτες που δείχνουν ότι η κατανάλωση ελαιολάδου δίνει προστασία από τις χρόνιες φλεγμονές, προστασία από την υψηλή χοληστερόλη, προστασία από τα υψηλά επίπεδα ζαχάρου στο αίμα, προστασία από το Αλτσχάιμερ και Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, προστασία από την υψηλή πίεση, προστασία από διάφορους τύπους καρκίνων, αυξημένη αντοχή στους αθλητές.
Έχουμε μια νέα εποχή συμπληρωμάτων διατροφής από εκχύλισμα
Το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που βρήκε το δρόμο του στο ράφι του φαρμακείου. Το υψηλό φαινολικό ελαιόλαδο έχει αναγνωριστεί σαν ένα υγιεινό προϊόν. Ήδη συνταγογραφείται από γιατρούς στο Βέλγιο και το Λουξεμβούργο και κυκλοφορεί σαν συμπλήρωμα διατροφής στην Κύπρο και στις ΗΠΑ.
Δεκάδες προϊόντα από φύλλα ελιάς κυκλοφορούν στα φαρμακεία. Έχουμε μια νέα εποχή συμπληρωμάτων διατροφής από εκχύλισμα ελαιολάδου στις ΗΠΑ. Η ελιά θεωρείται ένα φαρμακευτικό φυτό. Κάνουμε πειράματα με ποντίκια που τους προκαλούμε αρθρίτιδα και τους δίνουμε να φάνε ελαιοκανθάλη και βλέπουμε ότι το πόδι τους μένει φυσιολογικό. Είναι το ελαιόλαδο ένα προϊόν κατά της φλεγμονής. Στην Ινδία, που δεν παράγουν ελαιόλαδο, έκαναν πειράματα και βρήκαν ότι βοηθά στις γυναίκες στους πόνους της περιόδου (δυσμηνόρροια). Μελέτη στην Αυστραλία έδειξε ότι με την κατανάλωση ελαιολάδου που περιέχει φαινόλες έχουμε πτώση της καρδιακής πίεσης (υπέρτασης). Στο Ιράν μελετούν τι κάνει το ελαιόλαδο στις φλεγμονές και στον προδιαβήτη. Μελέτη στην Καλιφόρνια με ελαιόλαδο από την Μεσσηνία έδειξε πως προστατεύει από τη δημιουργία θρόμβων. Η μελέτη αυτή έγινε και στην Ελλάδα σε διαβητικούς ασθενείς. Σε κλινική μελέτη, που έγινε στην Κύπρο και στην Θεσσαλονίκη, σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, που κατανάλωναν για 12 μήνες ελαιόλαδο, έδειξε βελτίωση γνωστικής ευελιξίας και βελτίωση στα επίπεδα άγχους και θλίψης. Έρευνα στις ΗΠΑ για τη νευραλγία του τρίδυμου νεύρου, που χαρακτηρίζεται από κρίσεις έντονου πόνου, έδειξε ότι με την κατανάλωση του ελαιολάδου υψηλο σε φαινόλες και είχαμε μεγάλη μείωση του πόνου σε όλους τους ασθενείς που συμμετείχαν στην μελέτη. Μελέτη που ξεκίνησε την εποχή του COVID και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2025, στο νοσοκομείο της Καλαμάτας, έδειξε ότι σε καρδιολογικούς ασθενείς που πήραν μικρή ποσότητα ελαιολάδου με πολλές φαινόλες και μεγάλη ελαιόλαδο με λίγες φαινόλες (συνολικά θα έπερναν οι ασθενείς ίδια ποσότητα φαινολών) φάνηκε ότι στη διαστολική πίεση και στην μέγιστη υπεραιμία υπερείχε η κατανάλωση υψηλού φαινολικού ελαιολάδου ακόμη και όταν ήταν σε μικρότερη ποσότητα.
Πως μπορεί να αυξηθεί η τιμή του
Χρειάζεται πολύ μεγάλη ενημέρωση του κόσμου για τις σπουδαίες ιδιότητες του ελαιολάδου, κυρίως αυτές που έχουν κατοχυρωθεί επίσημα μέσω του Ευρωπαϊκού Ισχυρισμού Υγείας. Από όλες τις ποικιλίες ελιάς που έχουν δοκιμαστεί σε μελέτες έχει βρεθεί ότι η ποικιλία ελιάς Καλαμών είναι αυτή που βγάζει την μεγαλύτερη ποσότητα ελαιοκανθάλης. Γεύση και υγεία πάνε μαζί και έτσι πρέπει να πετύχουμε καλύτερες τιμές στην αγορά. Η ελαιοκανθάλη κοστίζει σήμερα 200 ευρώ τα 5 χιλιοστά του γραμμαρίου. Εμείς αναπτύξαμε μια διαδικασία με την οποία μπορούμε να εξάγουμε την ελαιοκανθάλη μέσα από το ελαιόλαδο και να την βάζουμε μέσα σε φαρμακευτικά προϊόντα. Ένα κιλό ελαιοκανθάλης μπορεί να πάρουμε από ένα τόνο ελαιολάδου με μια διαδικασία εκχύλισης και συμπύκνωσης του προϊόντος. Τα ελαιόλαδα αναγράφουν τις φαινόλες που περιέχουν στην συσκευασία τους. Αυτό βοηθάει να αυξηθεί η τιμή στο ελαιόλαδο από τα 3,70 ευρώ το κιλό που είναι σήμερα να φτάσει να πωλείται στα 60 – 80 δολάρια (52 – 70 ευρώ) το μισό λίτρο. Αυτό είναι η υπεραξία που θα τα πληρώσει ο καταναλωτής όχι γιατρί έχει όμορφη γεύση αλλά γιατί θέλει να κάνει καλό στην υγεία του. Ελληνικό ελαιόλαδο σήμερα συνταγογραφείται στην Ευρώπη από γιατρούς και ο ασθενής το αγοράζει σε συσκευασία των 200 ml και στην τιμή των 20 ευρώ. Ελληνικό ελαιόλαδο πωλείται στα φαρμακεία στις ΗΠΑ σε κάψουλες, ποσότητα 30 γραμμαρίων στα 40 δολάρια (35,12 ευρώ). Ο παγκόσμιος τζίρος στα συμπληρώματα διατροφής από φύλλα ελιάς στο χώρο του φαρμακείου φτάνει ετησίως στα 400 εκ. ευρώ. Προϊόντα από τον χυμό της ελιάς (κατσίγαρος) μπορούν να γίνουν συμπληρώματα διατροφής. Νέα εποχή συμπληρωμάτων είναι εκχυλίσματα ελαιολάδου με βάση την ελαιοκανθάλη. Τα ελαιόλαδα πλούσια σε φαινόλες είναι φυτικά φάρμακα.
