Από την εφημερίδα Έλληνας Αγρότης που κυκλοφορεί
Εμπειρος στον πρωτογενή τομέα και τον αγροτοσυνδικαλισμό, ο Βάιος Γκανής ήταν παρών σε πολλές αγροτικές κινητοποιήσεις στην περιοχή της Φθιώτιδας, ενώ παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις εξελίξεις σε ό,τι αφορά το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, τονίζοντας ότι οι παράνομες επιδοτήσεις είναι κακούργημα.
ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΤΡΙΜΜΗ
Ωστόσο, σημειώνει ότι το σύστημα πάντα έτσι δούλευε και ότι αυτά που έχουν βρεθεί έως τώρα είναι μόνο η αρχή…
Πώς μπορεί να επιβιώσει ο μέσος Ελληνας αγρότης αυτή τη στιγμή, όταν έχουμε σκάνδαλα όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να επιβιώσει, γιατί είναι τόσα… Δεν τα λέω «σκάνδαλα», τα λέω «κλοπή», και αν προσθέσεις την ακρίβεια σε πρώτες ύλες με τις αυξήσεις στη σπορά και την παραγωγή ενός αγροτικού προϊόντος να έχουν ξεπεράσει το 160% τα τελευταία χρόνια, πώς να επιβιώσει;
Σας έκανε η εντύπωση το συγκεκριμένο σκάνδαλο;
Καθόλου. Οντας ο πρόεδρος του αγροτικού συλλόγου εδώ στην περιοχή, στη βόρεια Φθιώτιδα, το 2010 είχαμε καταγγείλει 45.000 στρέμματα βαμβακιού στο Κιλκίς, τα οποία δεν είχαν σπαρθεί ποτέ. Αυτά όμως έπαιρναν κανονικά συνδεδεμένη. Γίνονταν ανέκαθεν τέτοια πράγματα, απλά τώρα είναι πιο έντονο το φαινόμενο.
Γινόταν και κάτι προς την αντίθετη κατεύθυνση, ώστε να αποδοθούν ευθύνες;
Ποτέ – και δεν έχω εμπιστοσύνη ούτε στο πολιτικό προσωπικό της χώρας ούτε στη Δικαιοσύνη. Αν θυμάστε, είχε γίνει πέρυσι μία fast track διαδικασία για να παρθούν από φτωχούς τα σπίτια τους για οφειλές, σε μια νύχτα. Εδώ δεν βλέπω καμία fast track διαδικασία για τη μεγάλη κλοπή που έχει γίνει. Να θυμίσω ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ ασχολείται με 18 δισ. ευρώ τον χρόνο. Μέσω του οργανισμού περνάνε και τα προγράμματα νέων αγροτών και τα σχέδια βελτίωσης και οι νεοεισερχόμενοι αγρότες και πολλά άλλα. Δεν είναι μόνο τα χρήματα των επιδοτήσεων που έχουν κλαπεί ή κλέβονται κάθε χρόνο. Να σας πω ένα πολύ απλό παράδειγμα: πολλοί συνάδελφοί μας βάζουν τα παιδιά τους ως νέους αγρότες, τα οποία είναι ή στη Μύκονο ή στην Πάρο ή στη Γλυφάδα, και παίρνουν 40 με 45 χιλιάδες ευρώ για πρώτη εγκατάσταση, και αν τα ρωτήσεις πού είναι τα χωράφια δεν ξέρουν. Ολα αυτά είναι σκάνδαλα, είναι κλοπή, γι’ αυτό βλέπεις ότι σε ένα χωριό με 10 νέους αγρότες δεν πατάει κανένας και δεν υπάρχει νέος.
Θα βγουν και άλλα σκάνδαλα πιστεύετε;
Δεν έχει βγει τίποτα ακόμα. Είναι η αρχή. Το πρώτο πρόστιμο είναι 415 εκατομμύρια ευρώ. Αλλά αυτό δεν αφορά το 2023 και το 2024. Θα φτάσει το 1 δισ. το πρόστιμο, χώρια αν ψαχτεί κάτι άλλο. Εδώ είχαμε βρει το 2016 συσσωρευμένα πρόστιμα από χρόνια στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης 2,7 δισ. ευρώ για εντολές που έδινε η Ευρωπαϊκή Ενωση και έπρεπε να εκτελεστούν. Αλλά κανείς υπουργός δεν ήθελε να θιχτεί η δική του περιοχή, όπου ήταν το ψηφοθηρικό του πελατολόγιο. Τα πρόστιμα θα τα πληρώσουν οι… ηλίθιοι Ελληνες φορολογούμενοι, γιατί οι έξυπνοι δεν φορολογούνται…
Πόση εντύπωση σας έκανε το ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε στη Βουλή τα ονόματα υπουργών και έχουμε και ονόματα βουλευτών που φέρεται ότι ζητούσαν ρουσφέτια;
Πραγματικά, η Ευρώπη πήρε κάποιες πρωτοβουλίες. Από την άλλη, όμως, δεν μου έκανε εντύπωση που είναι ο κ. Αυγενάκης ή ο κ. Βορίδης ή όποιος άλλος. Αυτό συμβαίνει στη χώρα – πιέζουν οι τοπικοί βουλευτές υπουργούς ή οποιονδήποτε για ρουσφετάκια που ισοδυναμούν με ψήφους που έχει καθένας από αυτούς τους… τσολιάδες, που λέγονται τοπικοί άρχοντες της επαρχίας, του νομού και τα λοιπά. Ετσι δουλεύει το ελληνικό σύστημα ανέκαθεν. Είμαι 58 χρόνων και από τα 9 μου, που μπήκα στην εργασία κανονικά, αυτό θυμάμαι πάντα να γίνεται. Για αυτό και δεν υπάρχει αφετηρία και ίσες ευκαιρίες για όλους σ’ αυτή τη χώρα. Δεν ζούμε σε κράτος ούτε ισοπολιτείας ούτε ισονομίας. Ζούμε σε κράτος που εξαρτάται από τις άκρες και τις γνωριμίες έχει καθένας. Αν ξέρει κάποιος κάποιον υπουργό, τη βολεύει τη δουλειά. Αν δεν ξέρει, είναι έρμαιο της τύχης και τον καιρικών φαινομένων. Εδώ, πρόσφατα στη Φθιώτιδα ισοπεδώθηκαν 30.000 στρέμματα και… όλα καλά…
Και δεν αλλάζει και ο κανονισμός του ΕΛΓΑ…
Γιατί να αλλάξει; Την ημέρα που έπεφτε το χαλάζι ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ υπέγραφε τη σύμβαση για τα αντιχαλαζικά. Εχει φτάσει Ιούνιος και τελειώνει, και εμείς έχουμε θέσει θέμα αντιχαλαζικής προστασίας από τον Μάιο, με την περίοδο μέχρι τον Ιούλιο να είναι η πιο επικίνδυνη. Καταλαβαίνετε πόσο σοβαρά λαμβάνουν αυτοί υπόψη τις καλλιέργειες ή οτιδήποτε άλλο.
Αδειάζουν τα χωριά, αλλά έχουμε δει και τη γη σιγά σιγά να περνά στα χέρια λίγων…
Το 1991, στον Καναδά, είχα βρει 10 δολάρια Καναδά τιμή ενοικίασης για ένα εκτάριο. Τότε νοίκιαζες στον Καναδά με τιμές της εποχής 100 στρέμματα με 1.200 δραχμές! Η γη στην Ελλάδα είναι ακόμα ακριβή, γιατί χρησιμοποιείται και για άλλους σκοπούς, όπως τα φωτοβολταϊκά, όχι όμως από αγρότες αλλά από επιχειρηματίες. Η παραγωγική γη έγινε λαμπόγυαλο.
«Σε αυτό το κράτος έχουν εντρυφήσει στις λαμογιές!»
«Πιέζουν οι τοπικοί βουλευτές υπουργούς ή οποιονδήποτε για ρουσφετάκια, που ισοδυναμούν με ψήφους τις οποίες έχει καθένας από αυτούς τους… τσολιάδες που λέγονται τοπικοί άρχοντες!»
Οσον αφορά τις επιπτώσεις του «Daniel» και του «Elias», στην περιοχή σας έχουν κάνει τίποτα οι αρμόδιοι;
Αρχικά μας έδωσαν ευχές και συλλυπητήρια, λες και είχαμε χάσει κάποιον δικό μας. Eίπαν βέβαια ότι θα κάνουν fast track διαδικασίες. Δεν κάνανε τίποτα. Στην περιοχή μου υπάρχουν αναχώματα τεσσάρων μέτρων που κάνανε οι ίδιοι οι αγρότες, με όποιο μέσο είχαν, προσπαθώντας να βγάλουν από τα χωράφια την άμμο και τα μπάζα. Υπάρχουν άτομα που δεν έχουν πληρωθεί, όπως πληρώθηκε η περιοχή της Κάρλας, με δύο χρονιές μπροστά τα λεφτά. Εδώ υπάρχουν κτήματα μπαζωμένα με πέτρες και άμμο, και οι ιδιοκτήτες δεν έχουν πληρωθεί ακόμα. Υπάρχουν, παράλληλα, υπόλοιπα από την Αρωγή που δεν έχουν δοθεί. Και το κράτος έχει 11 δισεκατομμύρια πλεόνασμα. Ετσι ξέρω και εγώ να κάνω πλεόνασμα, αν δεν πληρώσω τις υποχρεώσεις μου στο Δημόσιο και στις τράπεζες. Αυτό το παράδειγμα μου δίνει το κράτος.
Μπορεί να αλλάξει το όλο σκηνικό; Και αν ναι, τι πρέπει να γίνει;
Για πρώτη φορά στα 58 μου δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει… Για αυτό το κράτος δεν μπορώ να βρω κάποια λύση. Εχουν εντρυφήσει τόσο πολύ στο πώς να βρίσκουν λαμογιές κάθε μέρα! Πιστεύω ότι και η Μαφία θα σήκωνε τα χέρια ψηλά! Και είναι τόσο καλυμμένα όλα τα πράγματα και όλα τα πρόσωπα που ανακατεύονται, έχουν τέτοιες καλύψεις από ανώτερες δυνάμεις, που δεν μπορείς να τους πειράξεις. Αν τολμήσει κανείς να πει και ονόματα, μπαίνει μέσα κατευθείαν. Εγώ πρώτη φορά ακούω κακοποιός να κλέβει -γιατί το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι κακούργημα- και να εφαρμόζονται τα προσωπικά δεδομένα σε ανθρώπους που κλέβουν δημόσιο χρήμα. Υπάρχουν στοιχεία, ΑΦΜ, ονόματα, πόσα στρέμματα έχουν ενοικιαστεί εικονικά και πόσοι δεν είναι αγρότες και έλαβαν 20, 30, 40 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο, επί 3 χρόνια. Τι άλλα στοιχεία χρειάζονται; Τι πρέπει να κάνουμε; Να παρατάμε τις δουλειές μας και να κάνουμε τους ντετέκτιβ όλη μέρα;
Θα βγουν και πάλι στους δρόμους οι αγρότες;
Για μένα αυτό δεν λέει τίποτα. Οι κινητοποιήσεις τα τελευταία χρόνια έχουν ατονήσει βαθμό και δεν έχουν και καμία ουσία, γιατί ο στόχος δεν είναι αυτός που θα έπρεπε. Αυτά λέμε από το 2010, που μιλήσαμε για πρώτη φορά για εθνική στρατηγική στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα. Δεν μας άκουσε κανείς. Ποιος θα μπει στη διαδικασία τώρα, π.χ., να πει στους Θεσσαλούς ότι το βαμβάκι έχει τελειώσει; Δεν θα βρει ούτε τη δική του ψήφο στην κάλπη. Τους άφησαν να παράγουν, έφτασε το βαμβάκι στα 40 λεπτά και είναι όλοι χρεωμένοι. Χρεώθηκαν όλοι μηχανήματα για μία καλλιέργεια μόνο, και τελείωσε το θέμα.
Η κυβέρνηση, όμως, μετά τις καταστροφές μίλησε για θερμοκήπια στον θεσσαλικό κάμπο…
Αυτό είναι ένα καινούργιο μοντέλο – σε μια χώρα που έχει 310 μέρες τον χρόνο ηλιοφάνεια να κάνεις θερμοκήπιο. Αρα, στη Σκανδιναβία θα πρέπει να κάνουν και υπόγεια θερμοκήπια! Ανακοίνωσε μάλιστα στην Εκθεση Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός και 600 εκατομμύρια για τα πρώτα θερμοκήπια. Βλέπουμε βέβαια ότι μεγάλες πολυεθνικές ήδη αγόρασαν εκτάσεις, όπως στην Κόρινθο, για να κάνουν θερμοκήπια – πάνω από 60 χιλιάδες στρέμματα σε πρώτη φάση. Εδώ πρέπει να πούμε ότι ένα θερμοκήπιο για να κατασκευαστεί κοστίζει αρχικά 70 χιλιάδες ευρώ. Τι θερμοκήπια να γίνουν σε 10 στρέμματα, π.χ, με 700 χιλιάδες ευρώ κόστος; Και ας πούμε ότι παράγουν. Πού θα πάει το προϊόν αυτό; Τα έχουμε λύσει όλα και οι πωλήσεις θα είναι εξασφαλισμένες; Αντε και να γίνουν 30 τόνοι ντομάτα, αντί 10 που γίνονται στην ύπαιθρο – ποιος θα τις φάει; Εδώ δεν μπορούμε να βγάλουμε το εμπόρευμα σε φτηνή τιμή για τον κόσμο… Υπάρχουν τέτοια κόστη και φόροι, που το προϊόν με το που φεύγει από το χωράφι για να φτάσει στην πόλη έχει αποκτήσει πενταπλάσια και δεκαπλάσια τιμή.
Δεν θα φάει στο τέλος ο κόσμος. Ηδη μιλάμε για υποσιτισμό, με 800 ευρώ τον μήνα μισθό και με 500 με 600 ευρώ ενοίκιο. Αν δεν έστελνε η Περιφέρεια στα παιδιά στις πόλεις κάποια λεφτά, θα είχαν χαθεί όλα. Αλλά ποιο είναι το μοντέλο τελικά; Να πηγαίνει κάποιος στην Αθήνα, να μην μπορεί να κάνει τίποτα, να πίνει καφέ 4 με 5 ευρώ και να μην τρώει; Εγώ γύρισα από μεγάλες πόλεις στο χωριό μου, αλλά δεν μου δώσανε ποτέ την ευκαιρία της ισονομίας. Πάντα αντιμετωπίζαμε κρούσματα ανθρώπων που, με τις άκρες που είχαν, πάντα είχαν… πακέτο στην τσέπη τους και δεν κάνανε και τίποτα, ήταν άεργοι!
