Από την εφημερίδα Έλληνας Αγρότης που κυκλοφορεί
Ο βηματισμός της ελληνικής αγοράς μέσω νέου διατροφικού μοντέλου – Από την παραγωγή και την επεξεργασία μέχρι την εμπορία και την εξαγωγή, αναζητά τη σταθερή πορεία
ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Το πιο σημαντικό ίσως γεγονός των τελευταίων ετών, το πιο αμφισβητούμενο κι αυτό που έχει προκαλέσει αρκετούς κύκλους έντασης στους κόλπους των Ευρωπαίων παραγωγών, είναι η Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε. και η στρατηγική Farm-to-Fork, πολιτικές που, αν και δεν έχουν πλήρως υιοθετηθεί, εντούτοις επιβάλλουν αυστηρότερους στόχους βιωσιμότητας σε κράτη και, κατ’ επέκταση, σε παραγωγικούς κλάδους.
Οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες των Βρυξελλών έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους μείωσης των εκπομπών (CO₂, μεθάνιο), που απαιτούν δαπανηρές προσαρμογές από την πλευρά των κτηνοτρόφων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις απειλούν ακόμα και τις ίδιες τις εκτροφές.
Τέλος, οι νέοι, πιο αυστηροί νόμοι για την καλή διαβίωση των ζώων και οι συνεχείς πιέσεις από οργανώσεις πολιτών και μη κυβερνητικές οργανώσεις επηρεάζουν τις μεθόδους παραγωγής, τις μεθόδους σφαγής, θέτουν περιορισμούς στη μεταφορά ζώντων ζώων και γενικά επιβάλλουν μια σχεδόν μόνιμη «διατάραξη» στην αγορά του κρέατος. Και, μέσα σε όλα αυτά -ή, για την ακρίβεια, εξαιτίας όλων αυτών-, εμφανίζεται και πτώση στην κατανάλωση κρέατος.
«Η μείωση της κατανάλωσης κρέατος στην Ευρώπη είναι μικρή, είναι συστηματική όμως και οφείλεται σε ένα διαφορετικό διατροφικό μοντέλο το οποίο υιοθετούν στις πιο προηγμένες κοινωνίες» υποστηρίζει Δρ Στέλιος Σκαρίμπας, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος (ΣΕΒΕΚ). Κι εξηγεί: «Δεν είναι το μοντέλο της απόρριψης του κρέατος με τη δικαιολογία ότι “μου κάνει κακό”. Είναι το μοντέλο της ισορροπημένης διατροφής». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒΕΚ, αυτή η αντίληψη μοιραία οδηγεί σε μικρή μείωση της κατανάλωσης. «Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά: ο καταναλωτής θα στραφεί σε υψηλότερης ποιότητας και πιο ακριβά κομμάτια κρέατος» υποστηρίζει.
Ο επιχειρηματίας Γιάννης Φασουλάς, πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κρέατος στον Τομέα της Κτηνοτροφίας (ΕΔΟΤΟΚΚ)
Τα παιδιά δεν τρώνε πλέον κουνέλι
Ο Γιάννης Φασουλάς, πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κρέατος στον Τομέα της Κτηνοτροφίας (ΕΔΟΤΟΚΚ) και επιχειρηματίας στον κλάδο της επεξεργασίας κρέατος, αναγνωρίζει ότι τελευταία το κρέας δέχεται πιέσεις από διάφορες πλευρές και, πράγματι, οι πιέσεις αυτές έχουν πιάσει τόπο. Κατά τη γνώμη του, λόγοι περιβαλλοντικοί, καθώς και μια νέα σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με τα ζώα βρίσκονται πίσω από αυτές τις εξελίξεις. «Η όλη συζήτηση για τα βοδινά είχε ως αποτέλεσμα το βόειο κρέας να είναι το πιο “δαρμένο”. Δεν είναι, όμως, το κρέας η βιομηχανία που ρυπαίνει το περιβάλλον» υποστηρίζει ο Κρητικός επιχειρηματίας. Από την άλλη, η αύξηση του φιλοζωικού αισθήματος μερίδας του καταναλωτικού κοινού έχει συμβάλει στην πίεση που δέχεται το κρέας. «Το γεγονός ότι οι άνθρωποι ζουν με ζώα συντροφιάς είναι φυσικό να έχει αυξήσει την πίεση ενάντια στο κρέας. Τα παιδιά δεν τρώνε πλέον κουνέλι…» μας εξηγεί.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΔΟΤΟΚΚ, τόσο η παραγωγή όσο και η επεξεργασία κρέατος έχουν προχωρήσει πολύ. «Σήμερα μιλάμε για την ποιότητα της ζωής του κτηνοτρόφου, η οποία για πολλά χρόνια ήταν υποβαθμισμένη, μιλάμε για κυκλική οικονομία και σύνδεση, όπως υπήρχε στο παρελθόν, του γεωργού με τον κτηνοτρόφο στο ίδιο πρόσωπο» μας είπε.
Εξαγωγές σε τρίτες χώρες: Το παλεύει η Ελλάδα, αλλά…
Πρέπει να αποδεικνύουμε σε καθεμιά από τις χώρες-στόχους ότι είμαστε ισοδύναμοι και πληρούμε τις προδιαγραφές
Ο «Ελληνας Αγρότης» επικοινώνησε με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, εκεί όπου καταστρώνεται και εκτελείται η διαπραγματευτική πολιτική της χώρας για το άνοιγμα αγορών τρίτων χωρών σε ελληνικά προϊόντα – το κρέας είναι ένα από τα προϊόντα που η χώρα προσπαθεί να πουλήσει στο εξωτερικό εδώ και χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο «Ε.Α.», κάθε χώρα είναι διαφορετική από τις άλλες και η διαδικασία, αν και είναι κοινή σε όλες, παρουσιάζει τελείως διαφορετική εικόνα ανά χώρα.
Η Ελλάδα πρέπει να αποδεικνύει σε καθεμιά από τις χώρες εξαγωγικούς στόχους ότι είναι ισοδύναμη και πληροί τις προδιαγραφές για να εξάγει σε αυτές. Αυτή η χρονοβόρα διαδικασία κάποιες φορές έχει αίσιο τέλος και η χώρα μας «ανοίγει» αγορές, αποκτά δηλαδή το δικαίωμα να εξάγει σε αυτές. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η διαδικασία είναι ατελέσφορη και η Ελλάδα δυσκολεύεται ή αδυνατεί να εξαγάγει τα κρέατά της στις χώρες αυτές.
Μία από τις σχεδόν αδύνατες περιπτώσεις είναι η μακρινή κι άκρως προστατευτική Αυστραλία. Η Αμερική είναι στο στόχαστρο της Ελλάδας και οι προσπάθειες έχουν ξεκινήσει από το 2012 και στον Καναδά από το 2017 (με δύο απορρίψεις). Με την Κίνα έχουμε υπογράψει ήδη από το 2014 πρωτόκολλο για εξαγωγή θερμικά επεξεργασμένου χοίρειου κρέατος, το οποίο δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι συζητήσεις με την Κίνα βρίσκονται σε εξέλιξη και μόλις την προηγούμενη εβδομάδα κινεζική αντιπροσωπία επισκέφτηκε για συζητήσεις το ΥΠΑΑΤ.
Παράλληλα, η Ελλάδα έχει και επιτυχίες, υπάρχουν δηλαδή χώρες στις οποίες η χώρα εξασφάλισε υγειονομικό πιστοποιητικό για εξαγωγή. Παράδειγμα, το Μαυροβούνιο, όπου εξασφαλίστηκαν τα πιστοποιητικά και η χώρα μας πλέον εξάγει κρέας και κρεατοσκευάσματα, η Αλβανία, με την όποια έχουμε διαρκείς διαπραγματεύσεις κι έχουμε προσθέσει τα τελευταία χρόνια καινούργια πιστοποιητικά, το Μαρόκο, όπου τα υπογεγραμμένα από την πλευρά της Ελλάδας πιστοποιητικά αναμένουν τις σχετικές υπογραφές, ορισμένες χώρες του Κόλπου, η Νέα Ζηλανδία, ακόμα και το Βιετνάμ ή η Σιγκαπούρη, όπου οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα πιστοποιητικά απαιτούν πολύ υψηλό επίπεδο ελέγχου σε ζητήματα νομοθεσίας και συστημάτων που εφαρμόζονται κατά την εκτροφή κι επεξεργασία. Η αίσθηση που αποκομίσαμε είναι ότι γίνονται πολλές προσπάθειες από την ελληνική πλευρά, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα θετικά, διότι υπάρχουν χώρες με έντονο προστατευτισμό των προϊόντων τους.
Δρ Στέλιος Σκαρίμπας, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανικών Επεξεργασίας Κρέατος (ΣΕΒΕΚ)
Ο φόβος της Κίνας ανησυχεί τον πρόεδρο του ΣΕΒΕΚ
Ο παράγοντας «Κίνα» ανησυχεί τον πρόεδρο του ΣΕΒΕΚ, Δρα Στέλιο Σκαρίμπα, όσο όλο τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. «Υπάρχει πράγματι ένας φόβος στην Ευρώπη, και σε μεγάλο βαθμό φταίμε εμείς, οι Ευρωπαίοι δηλαδή, καθώς εμείς μεταφέραμε πρώτοι την παραγωγή μας εκεί» μας λέει. Εκτός όμως από απειλή, είναι και ευκαιρία, καθώς η Ελλάδα μπορεί να ανοίξει τη μέχρι σήμερα κλειστή αγορά της Κίνας. Και είναι κλειστή γιατί δεν υπάρχουν ακόμα οι πιστοποιήσεις που θα επιτρέψουν στη χώρα να προχωρήσει, εφόσον το επιθυμεί και μπορεί, σε εξαγωγές.
Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕΚ είναι απόλυτα πεπεισμένος ότι, σε μια τέτοια περίπτωση (εξασφάλισης των απαραίτητων πιστοποιητικών), η Ελλάδα θα μπορέσει να εξαγάγει στην Κίνα προϊόντα τα οποία ο μέσος Κινέζος αναγνωρίζει ως αμιγώς ελληνικά, και θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες, όπως η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, ο Καναδάς κ.ά., προς τις οποίες σήμερα υπάρχουν σημαντικοί εμπορικοί περιορισμοί. «Αλλες ευρωπαϊκές χώρες μπορούν μέσα στο ίδιο πλαίσιο να εξάγουν προϊόντα τους σε αποκλεισμένες για μας τρίτες χώρες, κι αυτό θεωρώ πως είναι αθέμιτος ανταγωνισμός σε βάρος της Ελλάδας» σχολιάζει ο κ. Σκαρίμπας και μας παραπέμπει στις αρμόδιες Αρχές του ΥΠΑΑΤ, οι οποίες εδώ και χρόνια δίνουν μάχη, υπό αντίξοες είναι η αλήθεια συνθήκες, προκειμένου να ανοίξουν αγορές για τα ελληνικά κρέατα.
Αρνάκι Ελασσόνας και λουκάνικο Σπάρτης
«Παλεύουμε από το 2012 να εξασφαλίσουμε τα έγγραφα για τις ΗΠΑ, και ακόμα δεν το έχουμε καταφέρει. Στις ΗΠΑ λειτουργούν οργανωμένα εμπορικά δίκτυα, τα οποία μας παρακαλάνε να δραστηριοποιηθούμε. Δεν πρόκειται ποτέ να πουλήσουμε Striploin στην Αμερική, θα μπορούσαμε όμως να πουλήσουμε γύρο, αρνάκι Ελασσόνας, σουτζουκάκι, σεφταλιά, απάκι, σύγλινο, λουκάνικο Σπάρτης».
Πάνω απ’ όλα οι (κρατικές) συμφωνίες
«Πολλές φορές οι επιχειρηματίες μεταξύ δύο χωρών κάνουν συμφωνίες και θεωρούν ότι, εφόσον αυτοί συμφώνησαν, θα προχωρήσει η εξαγωγή στον κλάδο του κρέατος. Ομως, αν δεν συμφωνηθούν κάποια πράγματα μεταξύ υπηρεσιών, υπουργείων και χωρών, η εμπορική πράξη της εξαγωγής δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί» μας είπε στέλεχος του ΥΠΑΑΤ που γνωρίζει τη σχετική διαδικασία.
